Nasi eksperci na bieżąco analizują nowe propozycje legislacyjne, które mają wpływ na Państwa biznes.
W związku z uchwaleniem nowelizacji Tarczy Antykryzysowej przekazujemy Państwu zbiór analiz w kilkunastu obszarach tematycznych, zgodnie ze stanem prawnym na dzień 21 maja.
Poniżej znajduje się krótkie podsumowanie najważniejszych zmian w wybranych obszarach wraz z linkami do obszerniejszych eksperckich opracowań. Zwracamy również uwagę na aspekty, które często wbrew postulatom przedsiębiorców nie zostały uwzględnione w przepisach Tarczy, a jednocześnie mogą kreować ryzyka dla działalności biznesowej.
Mamy nadzieję, że poniższa forma pozwoli na szybką selekcję tematów i wybranie tych analiz, którymi są Państwo najbardziej zainteresowani.
FUNKCJONOWANIE SPÓŁEK HANDLOWYCH
- Nowe zasady zdalnego udziału i podejmowania uchwał na zgromadzeniach wspólników/walnych zgromadzeniach oraz posiedzeniach pozostałych organów spółek;
- Wydłużenie terminu na sporządzenie i zatwierdzenie sprawozdań finansowych dla jednostek zobowiązanych do ich sporządzenia;
- Wydłużenie terminu na pierwszą rejestrację beneficjenta rzeczywistego w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) dla spółek zarejestrowanych przed dniem 13.10.2019;
- Wydłużenie terminów wykonania obowiązków związanych z implementacją rejestru akcjonariuszy i przymusową dematerializacją akcji w niepublicznych spółkach akcyjnych i komandytowo-akcyjnych [Tarcza 3.0 – nowość];
- Nowe zasady podejmowania przez rady nadzorcze uchwał w sprawach, dla których umowa spółki lub statut przewiduje głosowanie tajne;
- Zmiana w sposobie dokonywania zapisów na akcje w spółkach akcyjnych;
- Modyfikacja zasad odpowiedzialności członków organów spółek.
PRAWO PRACY
- Możliwość obniżenia wymiaru czasu pracy i wypłaty niższego wynagrodzenia dla pracowników objętych przestojem;
- Dofinansowanie mikro, małych i średnich przedsiębiorców przez starostę;
- Odroczenie płatności składek na ZUS/rozłożenie płatności składek na raty – zwolnienie z opłaty prolongacyjnej;
- Częściowe zwolnienie ze składek ZUS dla przedsiębiorców zatrudniających do 49 osób i zwolnienie ze składek jednoosobowych przedsiębiorców [Tarcza 3.0 – zmiana];
- Zmiany warunków obniżenia wymiaru czasu pracy pracowników;
- Zmiany w zakresie możliwości dotyczących zmian w organizacji czasu pracy przez pracodawców należących do branż strategicznych.
PODATKI
- Przedłużenie terminów do sporządzenia i zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego o 3 miesiące (gdy rok obrotowy jest rokiem kalendarzowym, sprawozdanie powinno być przygotowane do końca czerwca 2020 r. i zatwierdzone do końca września 2020 r.);
- Przesunięcie terminu obowiązku wpłaty zaliczek od wynagrodzeń pobranych w marcu i kwietniu do dnia 1 czerwca 2020;
- Odwieszenie i rozpoczęcie biegu terminów podatkowych (procesowych) od dnia 23 maja 2020 r. [Tarcza 3.0 – nowość];
- Podatnicy, którzy z powodu COVID-19 poniosą stratę podatkową w 2020 r. i w 2020 r. uzyskali łączne przychody o co najmniej 50% niższe niż w 2019 r., będą mieli możliwość jednorazowego obniżenia dochodu uzyskanego w 2019 r. o wysokość tej straty, nie więcej jednak niż o kwotę 5 000 000 zł;
- Inne zmiany dotyczące podatków: w tym VAT, PIT i CIT, kontrole podatkowe, rachunkowość.
POSTĘPOWANIA SĄDOWE
- Od 31 marca 2020 r. bieg terminów procesowych i sądowych w postępowaniach sądowych, sądowoadministracyjnych, egzekucyjnych, karnych, karnych skarbowych, w sprawach o wykroczenia, administracyjnych, podatkowych, kontrolach celno-skarbowych i innych postępowaniach prowadzonych na podstawie odrębnych ustaw, a także prawa administracyjnego materialnego, nie rozpoczął się lub był zawieszony [Tarcza 3.0 – zmiana];
- Od dnia 23 maja 2020 r. terminy procesowe i sądowe, a także prawa administracyjnego materialnego, których bieg się nie rozpoczął, rozpoczną bieg, a terminy, które uległy zawieszeniu, zaczną biec dalej [Tarcza 3.0 – nowość];
- Nowe terminy procesowe i sądowe, a także prawa administracyjnego materialnego, które rozpoczynają swój bieg po wejściu w życie ustawy zmieniającej ustawę COVID-19, tj. po dniu 18 maja 2020 roku biegną według zasad ogólnych, z pominięciem przepisów ustawy COVID-19 i ustaw ją zmieniających [Tarcza 3.0 – nowość];
- W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, rozprawy oraz posiedzenia jawne w sprawach cywilnych oraz sądowoadministracyjnych będą przeprowadzane przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających ich przeprowadzenie na odległość z jednoczesnym przekazem obrazu i dźwięku [Tarcza 3.0 – nowość];
- Przyznanie przewodniczącemu prawa do zarządzenia przeprowadzenia posiedzenia niejawnego w ramach postępowania cywilnego i sądowoadministracyjnego, jeśli zostaną spełnione określone warunki [Tarcza 3.0 – nowość];
- Jeżeli postępowanie dowodowe w sprawie zostało przeprowadzone w całości, sąd może, po odebraniu od stron lub uczestników postępowania pisemnych stanowisk, zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym [Tarcza 3.0 – nowość];
- Możliwość rozpoznania apelacji wniesionej przed dniem 7 listopada 2019 r. na posiedzeniu niejawnym, jeśli zostaną spełnione określone warunki [Tarcza 3.0 – nowość];
- Rozpoznawanie wniosku o udzielenie lub zmianę zabezpieczenia w składzie jednego sędziego na posiedzeniu niejawnym – bez przeprowadzania rozpraw;
- Niestosowanie w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz w ciągu 14 dni od ich odwołania fikcji doręczeń przesyłek. Regulacja ta nie dotyczy jednak przesyłek nadawanych przez sądy i Trybunały, organy ścigania, komorników sądowych i niektórych postępowań podatkowych;
- Wydłużenie możliwości odbioru przesyłki poleconej w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii nawet po upływie 14 dni jej dwukrotnej awizacji, a także w terminie 14 dni od zniesienia stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego. Regulacja ta nie dotyczy jednak przesyłek nadawanych przez sądy i Trybunały, organy ścigania i komorników sądowych;
- Możliwość mailowego doręczenia podmiotom posiadającym profil zaufany przesyłek pocztowych w formie skanów, po uprzednim wyrażeniu zgody adresata na taką formę doręczenia.
Czytaj więcej: postępowania sądowe
RESTRUKTURYZACJE I UPADŁOŚCI
- Przerwanie terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości na czas trwania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego;
- Zmiany w zakresie terminu na złożenie wniosku upadłościowego dotyczą wyłącznie dłużników, których niewypłacalność wynika z COVID-19;
- Zaliczenie rozpoznawania przez sądy wniosków o otwarcie postępowań restrukturyzacyjnych, spraw po otwarciu restrukturyzacji, spraw o ogłoszenie upadłości oraz spraw po ogłoszeniu upadłości do katalogu spraw pilnych w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii.
ZASADY POMOCY UDZIELANEJ PRZEZ BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO
- Możliwość udzielania przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w ramach pomocy publicznej, poręczeń i gwarancji dla średnich i dużych przedsiębiorców w maksymalnej wysokości 80% kwoty kredytu;
- Instrument będzie wykorzystywany raczej do poprawiania płynności istniejących kredytobiorców banku przy uruchamianiu dodatkowych kredytów obrotowych niż do udzielania kredytów nowym klientom;
- Dopuszczalne traktowanie gwarancji lub poręczenia udzielonego przez BGK jako „szczególnego sposobu zabezpieczenia” w rozumieniu art. 70 ust. 2 pkt. 1 Prawa Bankowego.
ZASADY POMOCY UDZIELANEJ PRZEZ AGENCJĘ ROZWOJU PRZEMYSŁU
- Dotyczy wszystkich przedsiębiorców w trudnej sytuacji finansowej, która jest wynikiem COVID-19;
- Nie dotyczy firm wobec których ogłoszono upadłość lub otwarte zostało postępowanie restrukturyzacyjne, lub co do której złożono wnioski o otwarcie takich postępowań (szczegóły w obszarze restrukturyzacji i upadłości);
- Wszelkie formy wsparcia zwrotnego – m.in. pożyczki, gwarancje, poręczenia;
- Cel – zapewnienie płynności finansowej przez okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii; przez okres 12 miesięcy następujący po odwołaniu tego stanu; do czasu ustania negatywnych skutków ekonomicznych;
- Wysokość oraz rodzaj wsparcia – uzależniony od faktycznych skutków finansowych, jakie przedsiębiorca poniósł w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, jak również skali prowadzonej działalności;
- Brak możliwości wykorzystania wsparcia na spłatę zobowiązań m.in. wobec podmiotów dominujących i zależnych;
- Wniosek rozpatrywany niezwłocznie – do 14 dni.
ZASADY UDZIELANIA WSPARCIA PRZEZ POLSKI FUNDUSZ ROZWOJU
- Możliwość ubiegania się o wsparcie PFR dostępne dla każdego przedsiębiorcy (mikro, małe i średnie oraz duże), z pewnymi wyjątkami (m.in. przedsiębiorcy, wobec których zostało otwarte postępowanie upadłościowe, likwidacyjne albo restrukturyzacyjne);
- W przypadku mikro oraz małych i średnich przedsiębiorców wsparcie w formie subwencji zwrotnej w terminie 24 miesięcy (po spełnieniu określonych warunków do 75% subwencji może zostać umorzone);
Wsparcie może być przeznaczone na pokrycie kosztów prowadzenia działalności (w tym na spłatę kredytów), za wyjątkiem akwizycji innych przedsiębiorstw oraz rozliczeń z podmiotami powiązanymi; - W przypadku dużych przedsiębiorstw dostępne są następujące formy finansowania: płynnościowe (pożyczki i obligacje), preferencyjne (pożyczki preferencyjne częściowo bezzwrotne) oraz inwestycyjne (obejmowanie udziałów lub akcji);
- Pomoc dla sektora mikro oraz małych i średnich przedsiębiorców udzielana jest od końca kwietnia 2020 r. (pomoc dla dużych przedsiębiorców będzie udzielana po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej) [Tarcza 3.0 – zmiana].
POMOC PUBLICZNA – INSTRUMENTY FINANSOWE
- Możliwość udzielenia pomocy każdemu przedsiębiorcy, na cele obrotowe lub inwestycyjne, w formie pożyczki, poręczenia lub gwarancji;
- Pomoc maksymalnie na 6 lat, przy czym wysokość oprocentowania i opłaty prowizyjnej są niższe niż rynkowe;
- Pożyczka nie może przekraczać dwukrotności kosztów wynagrodzeń wypłaconych przez przedsiębiorcę za 2019 r. albo 25% łącznego obrotu przedsiębiorcy w 2019 r.;
- Wsparcie jest udzielane do końca 2020 r.
FUNDUSZE UNIJNE
- Ograniczenie odpowiedzialności beneficjentów za nieprawidłowości powstałe w wyniku wystąpienia COVID-19;
- Możliwość dokonywania zmian w umowach o dofinansowanie, nawet gdy zmiany wpływają na spełnienie kryteriów wyboru projektu;
- Wydłużenie terminów realizacji projektów i zmiany w sposobie kontroli i odzyskiwania środków wydatkowanych nieprawidłowo.
KREDYTY KOMERCYJNE
- Możliwość dokonywania zmian warunków lub terminów spłaty kredytów (pożyczek) udzielonych przed 8.03 dotyczy wyłącznie małych i średnich przedsiębiorców;
- Możliwość przedłużania lub modyfikowania przez banki już udzielonych finansowań pomimo utraty zdolności kredytowej (np. art. 70 Pr. Bank) przy zachowaniu możliwości wypowiadania umów kredytu (pożyczki);
- Zalecenie KNF aby odnowienie finansowania na warunkach z 31.12.2019 nie było dokonywane na okres dłuższy niż 1 rok;
- Przyzwolenie KNF aby banki uwzględniały uproszczone pozytywne projekcje płynności kredytobiorcy przy zwiększaniu kwoty finansowania obecnych klientów powyżej poziomu z 31.12.2019 r.
KREDYTY KONSUMENCKIE
- Maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego ograniczona na okres 365 dni dotyczy tylko nowych umów zawieranych w okresie obowiązywania tarczy;
- Kredyty o okresie spłaty krótszym niż 30 dni – pozaodsetkowe koszty maksymalnie do 5% całkowitej kwoty kredytu – wzór wyliczenia w tarczy); dłuższe kredyty – maksymalnie do 45% całkowitej kwoty kredytu;
- Wpływ przepisów tarczy na nowe kredyty od tego samego podmiotu, udzielonego w ciągu 120 dni od wypłaty poprzedniego;
- Możliwość traktowania naruszeń tarczy jako praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów.
FUNKCJONOWANIE WYBRANYCH ORGANÓW W PODMIOTACH RYNKU KAPITAŁOWEGO ORAZ ORGANU NADZORU
- Wprowadzenie możliwości zdalnego udziału i podejmowania uchwał na zgromadzeniach i radach odbywanych przez uczestników funduszy inwestycyjnych;
- Umożliwienie udziału i podejmowania uchwał na zgromadzeniach obligatariuszy w trybie zdalnym (wyłączenie możliwości zdalnego udziału musi być wprost wskazane w warunkach emisji obligacji);
- Zezwolenie na załączanie do propozycji nabycia obligacji sprawozdania finansowego emitenta „starszego” niż 15 miesięcy – w przypadku wydania odpowiedniego rozporządzenia przez Ministra Finansów;
- Wprowadzenie możliwości wydawania decyzji administracyjnych i postanowień Komisji Nadzoru Finansowego podejmowanych w drodze uchwał, także w formie dokumentu elektronicznego;
- Skrócenie, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, terminu, w którym spółka prowadząca rynek regulowany powinna poinformować uczestników o zmianie regulaminu rynku regulowanego lub innych regulacjach obowiązujących na prowadzonym przez tę spółkę rynku.
ZASADY I KATALOG KAR
- Surowe kary pieniężne za naruszenie nakazów i zakazów wydawanych w okresie epidemii nadal mogą być nakładane;
- Zmiana w ograniczeniach dotyczących działalności gospodarczej zmienia jedynie parametry ryzyka nałożenia kar;
- Natychmiastowa wykonalność kar.
PRAWO KONKURENCJI
- Wsparcie i ulgi w formie pomocy publicznej, mającej na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce oraz w formie pomocy de minimis, udzielanej z budżetów krajowych – w tym między innymi poręczenia i gwarancje, spłaty kredytów oraz zwolnienia podatkowe;
- Szerokie możliwości ingerencji Państwa w politykę cenową przedsiębiorstw. Możliwość wydania rozporządzenia przez Ministra Właściwego ds. Gospodarki ustalającego maksymalne ceny lub maksymalne marże hurtowe i detaliczne dla szerokiej gamy towarów. Stosowanie cen lub marż wyższych niż ustalone może wiązać się z nałożeniem wysokiej kary pieniężnej;
- Uchylenie regulacji dotyczących zawieszenia biegu terminów przewidzianych w przepisach prawa administracyjnego na czas epidemii – powrót do prowadzenia spraw administracyjnych na zasadach ogólnych [Tarcza 3.0 – zmiana];
- Opóźnienie wejścia w życie przepisów przyznających ochronę quasi-konsumencką przedsiębiorcom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą.
Czytaj więcej – prawo konkurencji
Czytaj więcej – ceny maksymalne
NOWE OBOWIĄZKI DLA OPERATORÓW TELEKOMUNIKACYJNYCH I DOSTAWCÓW USŁUG INTERNETOWYCH
- Obowiązki operatorów telekomunikacyjnych:
> przekazywanie danych o lokalizacji osób objętych kwarantanną – do ministra cyfryzacji na żądanie organu nadzoru;
> udostępnienia zanonimizowanych danych o lokalizacji wszystkich osób – na żądnie organu nadzoru; - Wydłużenie czasu na spełnienie obowiązku informacyjnego i sprawozdawczego do UKE;
- Nieodebrane pisma uznane jako niedoręczone w czasie stanu zagrożenia lub epidemii.
NIERUCHOMOŚCI I PROCES BUDOWLANY
- Rozpoczęcie biegu terminów procesowych i sądowych i administracyjnych zarówno tych wstrzymanych jak i nierozpoczętych (w tym dotyczących decyzji w procesie budowlanym) [Tarcza 3.0 – zmiana];
- Możliwość zwolnienia przez Radę Gminy od podatku od nieruchomości za część roku 2020;
- Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego – do 30 czerwca 2020 r;
- Czasowe wygaśnięcie zobowiązań stron umów najmu w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2;
- Przedłużenie okresów najmu do 30 czerwca 2020 i ograniczenie możliwości wypowiedzenia umowy najmu lub wysokości czynszu;
- Wyłączenie zasady wstrzymania biegu terminów do procedur planistycznych dotyczących zagospodarowania przestrzennego i wydania decyzji o warunkach zabudowy;
- Zawieszenie obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;
- Rozszerzenie możliwości sporządzania przez organ pism w formie elektronicznej w postępowaniu administracyjnym;
- Wydłużenie terminu na wniesienie opłaty przekształceniowej i rocznej z tytułu użytkowania wieczystego oraz rozszerzenie katalogu podmiotów, dla których stosuje się zwolnienie bądź odroczenie podatku od nieruchomości.
Czytaj więcej – nieruchomości i proces budowlany
ENERGETYKA
- Wydłużenie terminów na wejście do systemu aukcyjnego do 12 miesięcy od dnia upływu terminu zobowiązania;
- Zakaz wstrzymywania dostaw energii.
ZAMÓWIENIA PUBLICZNE
- Brak zastosowania przepisów PZP do zakupów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 (jeżeli zachodzi ryzyko szybkiego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego);
- Możliwość dokonywania zmian umowy o zamówienia publiczne – ze względu na okoliczności związane z wystąpieniem wirusa, niezależnie od spełnienia przesłanek zawartych w ustawie PZP; możliwość odstąpienia od naliczenia kar umownych;
- KIO wznawia orzekanie po 2 miesiącach.
OCHRONA ŚRODOWISKA
- Wydłużenie terminów na złożenie sprawozdań rocznych (do tej pory był to dzień 30 czerwca 2020 r.):
- do dnia 11 września 2020 r. – dla podmiotów obowiązanych do sporządzenia za rok 2019 sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi
oraz organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego; - do dnia 31 października 2020 r. – dla podmiotów obowiązanych do sporządzenia za rok 2019 sprawozdań o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami (z kilkoma wyjątkami).
- do dnia 11 września 2020 r. – dla podmiotów obowiązanych do sporządzenia za rok 2019 sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi
- Usunięcie obowiązku wprowadzenia informacji do Bazy Danych o Odpadach.
- Przedłużenie ważności decyzji z zakresu gospodarki odpadami do czasu rozpoznania sprawy – jeśli termin ważności decyzji upływa w okresie stanu zagrożenia epidemicznego i złożono wniosek o zmianę posiadanej decyzji albo wniosek o wydanie kolejnej decyzji.
- Odroczenie obowiązku audytu za rok 2019 organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, organizacji odzysku opakowań oraz prowadzących zakłady przetwarzania – do 30 września 2020 r. (standardowo do 30 kwietnia). Kopia raportu do przekazania właściwym organom (WIOŚ + Urząd Marszałkowski) do 15 listopada 2020 r. (standardowo do 30 maja) [Tarcza 3.0 – nowość].
- Prawo wodne – wydłużenie okresu na przeprowadzenie analizy ryzyka i złożenie wniosku o ustanowienie stref ochronnych obejmujących teren ochrony bezpośredniej oraz teren ochrony pośredniej z 3 do 5 lat [Tarcza 3.0 – nowość].
DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁDZIELNI, STOWARZYSZEŃ, FUNDACJI I INNYCH PODMIOTÓW
- Nowe zasady zdalnego uczestnictwa w posiedzeniach i podejmowania uchwał przez organy spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji w czasie pandemii;
- Umożliwienie zdalnego podejmowania uchwał przez kolegialne organy samorządów zawodowych w czasie pandemii;
- Nowe zasady zdalnego uczestnictwa w zgromadzeniach członków lub delegatów polskiego związku sportowego oraz możliwość uzupełnienia składu walnych zgromadzeń członków (delegatów) w czasie pandemii;
- Wydłużenie terminu na sporządzenie i zatwierdzenie sprawozdań finansowych za 2019 rok spółdzielni, stowarzyszeń, fundacji i innych osób prawnych;
- Planowane rozszerzenie obowiązków związanych z rejestracją w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) o fundacje, stowarzyszenia zarejestrowane w KRS i spółdzielnie – w trakcie prac legislacyjnych.
Eksperci WKB wraz z zespołem pomocy prawnej ds. koronawirusa pozostają do Państwa dyspozycji.
Skontaktuj się z naszymi ekspertami